مزرعه‌های ترول؛ اتاق فرمان اغتشاشات عراق؟!

به گزارش راهبرد معاصر؛ روز از آشوب های عراق می گذرد. آشوبگران به ظاهر خواستار اصلاحات اقتصادی هستند. ولی بررسی تصاویر و شعارهای سر داده شده نشان از پشت پرده ای متفاوت از مطالبات اقتصادی مردم عراق دارد که تلاش می کند با ایجاد انحراف در خواسته ها، در آستانه اربعین حسینی که عراق همه سال شاهد حضور میلیون ها زائر از نقاط مختلف دنیا هست، فتنه جدیدی در این کشور کلید بزنند.

هدف قرار دادن مرجعیت عراق، اختلاف افکنی میان مردم عراق و مردم ایران، تلاش برای بی اعتبار کردن بسیج مردمی یا همان حشد الشعبی و موضوعاتی از این قبیل که امنیت و آرامش عراق را نشانه رفته است، از میان این تجمعات به ظاهر مسالمت آمیز به گوش می رسد.

اما واقعیت ماجرا چیست و این اتاق فرمان اغتشاشات این روزهای عراق از کجا هدایت می شود؟

یکی از بارزترین ویژگی های ناآرامی های این روزهای عراق، عدم دخالت و صحنه گردانی این آشوب ها توسط احزاب سیاسی این کشور اصلی است. بررسی دقیق نحوه آغاز این اتفاقات نشان می دهد که شبکه های اجتماعی به ویژه توئیتر نقش بارزی در شکل گیری و گسترش این آشوب ها دارند. حمایت توئیتری سلبریتی ها عرب زبان و برخی چهر های معارض عراقی از آشوب ها، نشان از اهمیت این این بستر برای طراحان سناریو فعلی در عراق است. برای درک بهتر این مسئله و اینکه سهم چه کسانی در گسترش این اغتشاشات پررنگ هست نگاهی به فعالیت اکانت های توئیتری فعال و کشورهای مبدأ توئیت می اندازیم.

بر اساس بررسی صورت گرفته ۵۸ هزار اکانت سعودی در ترند کردن هشتگ آشوب‌های عراق مشارکت کرده و ۲۰۰ ربات ۱۳هزار توئیت را برای ترند کردن استفاده کرده‌اند. در میان کاربرانی با عنوان اکانت نوره آل شیخ، امجد طه، عبدالله بندر از عربستان نقش برجسته ای در داغ کردن ناارامی های عراق در توئیتر داشتند. ( تصویر شماره 1)

تصویر شماره 1

در یک بررسی دیگر، تنها ۶ درصد از هشتگ اصلی مرتبط با تظاهرات روزهای اخیر عراق توسط عراقی ها ارسال شده است. درحالی که طبق اطلاعات موجود، ۷۹ درصد کاربرانی که در توییتر مردم عراق را تهییج به تظاهرات می‌کردند، از عربستان سعودی بوده‌اند.سهم کشورهای کویت، امارات و مصر نیز در این موضوع به ترتیب ۷، ۳ و ۲ درصد بوده است. (تصویر شماره 2)

تصویر شماره 2

البته این هدایت و حمایت به بستر توئیتر ختم نمی شود. بررسی روزنامه های رسمی عربستان هم نشان از هدف گذاری خاص سعودی ها برای ایجاد و گسترش اغاشاشات در عراق با محوریت اختلاف افکنی میان دولت و ملت عراق و ایران است.در همین راستا، روزنامه عکاظ در صفحه نخست خود در واکنش به ناآرامی های عراق تیتر می زند«ایران، برو برو». همچنین روزنامه مکه در تیتری هم راستا با سیاستی که به نظر توسط طراحان اغتشاشات ابلاغ شده است، نوشته است: «آتش فشان اعتراضات عراق علیه ایران است».

به نظر می رسد اتاق فرمان اغتشاشات امروز عراق همان "مزرعه های ترول" باشند که سال گذشته در عربستان راه اندازی شده است. روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی در تاریخ ۲۰ اکتبر سال ۲۰۱۸ درباره تشکیل این نهادها می نویسد"«مزرعه‌های ترول» در ریاض به دستور «محمد بن سلمان»، ولی‌عهد عربستان سعودی برای ساکت کردن مخالفان آل‌سعود در فضای مجازی و انتشار پیام‌هایی در حمایت از آنها خبر داده بود. گفته می‌شود صدها نفر در این نهادها مشغول به کار هستند."

کاربران سعودی که بیشترین توئیت را منتشر کرده اند

چرا عربستان نقش برجسته ای در شکل گیری و هدایت اغتشاشات عراق دارد؟

عراق یکی از مهم ترین صحنه های رقابت عربستان با جمهوری اسلامی ایران در منطقه است. سعودی ها چند سالی هست از پیشنهادهای اقتصادی به خصوص برای دوران بازسازی عراق تا جذب و همراه سازی رهبران سیاسی این کشور همچون مقتدی صدر، ایاد علاوی، عمار حکیم برنامه ریزی و تلاش می کنند. با وجود این تلاش ها و هزینه های سنگین، ریاض نتوانسته پایگاه منسجمی در عراق ایجاد کند در حالیکه ایران بواسطه کمک به عراقی ها در پاکسازی گروه تروریستی داعش مورد احترام اکثریت گروه های سیاسی عراق است. اربعین یکی دیگر از موارد نزدیکی تهران و بغداد هست که هر سال، با پذیرایی عراقی ها و حضور میلیون های ایرانی نمایانگر اقتدار اسلامی در جهان است که حتی توانسته پذیرای سایر ادیان هم باشد. تقویت و تحکیم روابط عراق و ایران که مثال های بارز آن در چند وقت اخیر را می توان حضور مقتدی صدر در کنار رهبر انقلاب، حضور موکب داران عراقی در حسینیه امام خمینی(ره) جهت دیدار با رهبر انقلاب و همکاری مقامات بغداد و تهران برای پیاده روی  اربعین دانست، مسئله ای نیست که خوشایند مقامات ریاض باشد به همین علت می توان با قاطعیت و براساس شواهدی که ارائه شد عربستان سعودی را یکی ار عناصر اصلی اغتشاشات این روزهای عراق دانست که در کنار سرویس های اطلاعاتی موساد و سیا با اهداف مختلف ولی ذیل یک راهبرد مشترک یعنی اختلاف افکنی میان ملت و دولت عراق و ایران نقش آفرینی می کند.